Het digitale onderwijs heeft niet alleen op leerlingen veel impact. Ook voor de docenten is het lesgeven een uitdaging geworden. Natuurkunde docent Erwin Bosma legt uit dat een online les andere voorbereidingen en vaardigheden vergt. “Het begint al bij binnenkomst. In plaats van iedereen te begroeten bij de ingang van de deur, heet ik iedereen nu digitaal welkom. Bij het vak natuurkunde voor klas 4 zitten er dan 73 leerlingen in mijn ’klas‘. Het invoeren van absenten is dan wel een klus; gelukkig kan ik een deelnemerslijst downloaden.”
Bij de les blijven
Bij een online les moet een docent goed kunnen schakelen. Tijdens de les stelt Erwin kleine vragen in de chat of geeft opdrachten tussendoor om iedereen bij de les te houden. “Hierdoor blijft het boeiend en gaan leerlingen tussendoor niets anders doen”, lacht Erwin. “Daar had de leerling die zichzelf had afgedrukt en uitgeknipt uit karton waarschijnlijk geen rekening mee gehouden…”
Digitaal practicum
In de les over arbeid doen de leerlingen een practicum, ook dat gaat nu digitaal. De leerlingen gaan aan de slag met een kort proefje: Hoeveel arbeid heb je nodig om een object tot een bepaalde hoogte te krijgen? Verander de hoek en kijk hoeveel kracht je nodig hebt en welke afstand je moet afleggen om een voorwerp omhoog te krijgen. https://www.physicsclassroom.com/Physics-Interactives/Work-and-Energy/Its-All-Uphill/Its-All-Uphill-Interactive
Dynamisch en interactief
In zo’n digitale les kunnen er automatisch groepjes aangemaakt worden, zodat leerlingen ook digitaal met elkaar kunnen overleggen. Erwin: “Natuurlijk is dit voor mij én voor de leerlingen weer even uitproberen in zo’n grote groep. Maar zonder experiment geen uitkomsten! Dezelfde reacties die ik in de klas hoor bij zo’n activiteit hoor en zie ik in de chat nu ook. Weet jij wat we moeten doen? Is dit voor een cijfer? Volgens mij begrijp ik hem… Hoe dan? Met één druk op de knop kan ik iedereen weer centraal bij elkaar laten komen.” Zo’n dynamisch moment kan via een voorbeeld uit het boek prima gekoppeld worden aan de theorie. Dan bespreekt Erwin een opdracht als ‘een steen boven op een piramide plaatsen.’ Met genoeg interactie en afwisseling is het leerdoel bij de meeste leerlingen binnen de 30 centrale minuten van de les gehaald. Daarna is er nog tijd voor een paar vragen en is de les alweer voorbij.
Elk nadeel heeft zijn voordeel
Natuurlijk wil iedereen het liefste zo snel mogelijk terug naar ‘fysiek onderwijs’. Toch ziet Erwin ook best veel voordelen van het digitale onderwijs. “Onze gebouwen lenen zich niet voor onderwijs aan grote groepen. Maar nu kunnen we online hoorcolleges aanbieden aan een hele jaarlaag. Leerlingen maken zo kennis met een setting, die in het vervolgonderwijs heel gewoon is.” Wat ook een voordeel is: veel hoorcolleges worden opgenomen zodat leerlingen het later nog eens terug kunnen kijken. Lezingen door externe gastsprekers kunnen online gehouden worden. Een mooi voorbeeld is de MEDtalk door o.a. onze oud-leerling Leanne Janssen in het kader van loopbaanoriëntatie en begeleiding. Erwin: “Wat we in ieder geval niet meer nodig hebben is het klassecontact apparaat met bijbehorende protocollen dat werd ingevlogen voor langdurig afwezige leerlingen. Wat toen heel speciaal was, doen we nu eigenlijk voortdurend! En wat te denken van de mooie rol die is weggelegd voor onze leerlingen. Omdat al onze voorlichting nu digitaal gaat, schitteren zij op het witte doek!”